Οι Φοιτητές σου μιλούν...

...από το Συντονιστικό Κατάληψης...

Κατ’ αρχάς να συστηθούμε. Είμαστε οι : Ειρήνη, Ελευθερία, Φωτεινή, Ευθύμης, Χαρά, Μαίρη, Ανδρέας, Δέσποινα, Γιώργος, Μαρίνα και άλλοι πολλοί, που τα ονόματά μας δεν έχουν και τόσο σημασία, όσο αυτά που θέλουμε να σου πούμε. Σου γράφουμε στον ενικό, όχι φυσικά γιατί δεν σε σεβόμαστε ή αρνούμαστε την ευγένεια, αλλά γιατί , κάθε φορά που κάποιος γράφει σε πληθυντικό, π.χ. “ως λαός έχουμε / οι Έλληνες είμαστε κ.ο.κ., οποιαδήποτε μία μεγάλη ευθύνη καταμερίζεται αυτόματα σε πολλές μικρότερες, ανάμεσα σε άλλα πόσα εκατομμύρια ανθρώπων της ίδιας χώρας. Και έτσι “μοιρασμένη λύπη, μισή λύπη” όπως λέει και το λαϊκό ρητό. Σαν την θάλασσα, που αν δούμε κάθε σταγόνα ξεχωριστά δεν θα καταλάβουμε σε καμία περίπτωση ότι μπροστά μας απλώνεται ένας ολόκληρος ωκεανός. Δεν μας αγγίζει ο πληθυντικός όσο θα έπρεπε, γιατί ίσως θα έπρεπε να αγγίξει και τον διπλανό μας. Γιατί εμένα πρώτα, αφού και ο διπλανός μου έχει εξίσου ευθύνη; Μπορείς να αγχωθείς, να ξεφυσήξεις, να πετάξεις το κείμενο, να κάνεις ό, τι θέλεις για να απενοχοποιηθείς. Μία από τις βασικές αρχές άλλωστε της ποινικής νομοθεσίας αυτής της χώρας είναι το τεμκήριο της αθωότητας, δηλαδή πως κανείς δεν είναι ένοχος, πριν της αποδείξεως του εναντίου. Το δυστύχημα όμως είναι ότι δεν υπάρχει κανένα “ηθικό δικαστήριο” για να επιβεβαιώσει ότι όλοι μας είμαστε ένοχοι (αναπόφευκτος ο πληθυντικός εδώ) στην κοινωνική στατικότητα. Γιατί στα γράφουμε όλα αυτά; Συνέχιζε να διαβάζεις και θα μάθεις.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι γνωρίζεις σίγουρα για τον καινούργιο νόμο που αφορά την λειτουργία και την δομή των ελληνικών Πανεπιστημίων. Για τα πάνω από 300 τμήματα σε όλη την χώρα που έκλεισαν με καταλήψεις και που έχουν κύριο αίτημά τους να μην εφαρμοστεί ο νόμος αυτός, που πλήττει: το δημόσιο χαρακτήρα του Πανεπιστημίου, την ελευθερία στην έρευνα και την διδασκαλία, την προαγωγή της γνώσης εντός των Πανεπιστημιακών χώρων κ.ά.. Τα έχεις χιλιοακούσει αυτά, έστω και μέσα από γενικότητες που μοιάζουν με ξύλινα τσιτάτα, όπως ακριβώς σου τα γράφουμε εμείς τώρα. Αν δεν ξέρεις, ψάξε, ρώτησε τον διπλανό σου, δες στο ίντερνετ, διάβασε, την τηλεόραση όμως μην την εμπιστεύεσαι και πολύ. Είναι κατά βάση ιδιωτική, συνεπώς ακολουθεί τους δικούς της κερδοσκοπικούς και ανταγωνιστικούς όρους και όχι αυτούς της κοινωνικής πραγματικότητας.

Από το γενικό όμως, ας πάμε και σε κάτι πιο συγκεκριμένο. Μια και πήρες αυτό το κείμενο στο Ναύπλιο, ας μιλήσουμε λοιπόν για το πανεπιστημιακό τμήμα που υπάρχει στην πόλη αυτή. Στο Ναύπλιο, ήδη από το 2003, λειτουργεί το τμήμα Θεατρικών Σπουδών, που εντάσσεται στη Σχολή Καλών Τεχνών του νεοσύστατου Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Το τμήμα μας διαφοροποιείται από τα αντίστοιχα τμήματα Θεατρικών Σπουδών Αθηνών και Πάτρας , στο ότι δίνει έμφαση και σε πιο βιωματικά-καλλιτεχνικά μαθήματα (σκηνογραφία, ενδυματολογία, υποκριτική, σκηνοθεσία, χορό). Υπάρχει επίσης και το τμήμα Θεάτρου της Θεσ/νίκης, όπου η φοίτηση είναι 5ετής (σε αντίθεση με την 4ετή των υπολοίπων) και το οποίο, κακά τα ψέματα, είναι το πιο “πρακτικό” τμήμα σε σχέση με τα υπόλοιπα. Τα βιωματικά λοιπόν, μαθήματα του τμήματος του Ναυπλίου, καλύπτονται ως επί το πλείστων, από συμβασιούχους καθηγητές, τους λεγόμενους “βάσει Π.Δ. 407”. Επιπλέον, το τμήμα μας, λόγω κυρίως των λίγων χρόνων λειτουργίας του, είναι μη αυτόνομο, δηλαδή δεν διαθέτει τον απαιτούμενο αριθμό μονίμων διδασκόντων (μέλη ΔΕΠ – Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό). Γι' αυτό και καλύπτει ζωτικές ανάγκες του με τους συμβασιούχους. Υπάρχει βέβαια και η ενδιάμεση κατηγορία των Ε.Ε.Δ.Ι.Π (Ειδικό και Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό), ένας τύπος “ημι-μόνιμων” διδασκόντων, που προσφέρουν μεν στα βιωματικά μαθήματα, αλλά αισθητά δεν επαρκούν. Η υπουργός Παιδείας δήλωσε ότι τα μη αυτόνομα τμήματα (όπως το δικό μας για παράδειγμα) θα λάβουν πιστώσεις, παρά τις γενικότερες περικοπές (καταργούνται εντελώς οι συμβασιούχοι στα Πανεπιστήμια),ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν τα τμήματα αυτά, έχοντας τους απαραίτητους διδάσκοντες-συμβασιούχους (βάσει Π.Δ. 407). Τελικά όμως δεν δίνει καμία. Τι είναι η πίστωση όμως; Ουσιαστικά αποτελεί τον μισθό που λαμβάνει ένας διδάσκων. Τονίζουμε ότι μέχρι τώρα, την μία πίστωση, τον έναν δηλαδή μισθό, έως τώρα τον μοιράζονταν 3 έως και 5 άτομα, που σημαίνει, ότι έρχονταν διδάσκοντες από την Αθήνα, 4-5 φορές τον μήνα, αμειβόμενοι με 200Ε μηνιαίως! Σκέψου το! Τώρα δεν υπάρχει τίποτα. Οι εκπτώσεις στα μαθήματα άρχισαν ήδη 3 χρόνια πριν, τα απαιτούμενα μαθήματα για το πτυχίο ήταν 68, μετά έγιναν 65...55...52... Και σήμερα, καλούμαστε να καταργήσουμε και άλλα μαθήματα. Τουλάχιστον , όπως ειπώθηκε από μια φοιτήτρια, αν είναι η υπουργός να δεσμεύεται για κάτι και να μην το τηρεί, να πάψουμε και να διεκδικούμε την μη εφαρμογή του καινούργιου νομοσχεδίου, γιατί ούτως ή άλλως, αφού δεσμεύθηκε ότι θα τηρηθεί, αναλογικά με τα παραπάνω, δεν θα τηρηθεί! Εν τέλει στο μόνο που μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη είναι στον να μην ακούμε κανέναν. Και όταν ακούμε, οφείλουμε να διασταυρώνουμε την αλήθεια των όσων ειπώνονται. Να ψάχνουμε λίγο και στο παρελθόν για το αν όντως ισχύουν αυτά ή απλά λέγονται για να καθησυχάσουν και να κερδίσουν τις εντυπώσεις.

Δεν τελειώσαμε όμως... Μέσα σε όλα αυτά, στην εδώ κοινωνία του Ναυπλίου, υπάρχουν άτομα που θα προτιμούσαν στην θέση του τμήματος Θεατρικών Σπουδών να υπάρχει ένα τμήμα Γεωπονίας ή Ιστορίας - Αρχαιολογίας, όπως άλλωστε είχε δηλωθεί ευθαρσώς πριν από ενάμιση χρόνο από μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης. Οι ερωτήσεις - καραμέλα επίσης “Κλείνει το τμήμα; Θα φύγει στην Πάτρα;” έχουν γίνει καθημερινότητα και μάλιστα έχει καλλιεργηθεί από στόμα σε στόμα η κατάφαση σε αυτές, χωρίς ο καθένας που το αναπαράγει να γνωρίζει ουσιαστικά τίποτα! Ίσως έτσι απλά γνωστοποιούνται οι ευσεβείς πόθοι ορισμένων. Συλλογίσου όμως, ότι στα χρόνια που περνάμε, αν κλείσει ένα πανεπιστημιακό τμήμα, δεν σημαίνει ότι θα ανοίξει ένα άλλο. Ακόμα και τώρα, που οι συνθήκες πιέζουν ασφυκτικά, εμείς οι φοιτητές, όχι, δεν το κλείνουμε, επιμένουμε να διεκδικούμε.

…Ωχ, διεκδικούμε γράψαμε; Να, άλλη μία παρεξηγημένη έννοια. Διεκδίκηση δεν είναι το να αποδεχτώ ό, τι ισχυρίζεται ο “ανώτερός” μου, επειδή προσπάθησα μεν μία φορά (έχοντας εκπληρώσει το καθήκον μου), αλλά δεν έφερα το επιθυμητό αποτέλεσμα. Και αποχωρώντας μάλιστα να συνοδεύω την παραίτησή μου με μοιρολατρικές εκφράσεις όπως “μα τι να κάνουμε, έτσι είναι τα πράγματα!”. Ένα οποιοδήποτε καλό ερμηνευτικό λεξικό και αν ανοίξεις, στην έννοια του ενεργητικού ρήματος διεκδικώ εμπεριέχεται η έννοια της πάλης για επικράτηση σε έναν ανταγωνισμό. Είναι η απαίτηση να μου δοθεί κάτι ως οφειλόμενο, ως δίκαιο, χρησιμοποιώντας όλα τα υπάρχοντα μέσα. Είναι η επιδίωξη και η συνεχής μου προσπάθεια να εξασφαλίσω ένα δικαίωμά μου. Είναι αγώνας.

Αυτό που ζητούμε από εσένα είναι να αρχίσεις να διεκδικείς. Έμπρακτα και ουσιαστικά. Ίσως να νομίζεις πως δεν έχεις τον τρόπο να βοηθήσεις εμάς τους φοιτητές. Βοηθάς όμως ξεκινώντας από το δικό σου εργασιακό περιβάλλον και τους συνανθρώπους σου που αντικρίζεις κάθε μέρα. Τα συλλογικά και τα ανώτερα ιεραρχικά όργανα , που υποτίθεται ότι επιτελούν, εκτός από έργα διοίκησης και πράξεις διεκδίκησης, αποτελούν την πιο χυδαία δικαιολογία σε όσους δεν συμμετέχουν στα κοινά. Επαναπαύεσαι στη σκέψη “έκανα το χρέος μου, ψήφισα αυτόν που προτίμησα και αυτός θα παλέψει για εμένα” και μετά… ανάπαυση. Μόνο που στην “ιδανική” μας κοινωνία, όσο πιο ψηλά φτάνει κάποιος, τόσο περισσότερο φοβάται να πέσει. Θέμα ενστίκτου. Όταν βρίσκεσαι εν μέσω αντίθετων δυνάμεων, αυτό που επιδιώκεις είναι να ισορροπήσεις και όχι να ρισκάρεις να πας προς μια μεριά για να σωθείς μια και καλή. “Ο μεγαλύτερος εχθρός του ανθρώπου είναι η βαρεμάρα” έλεγε η Φαίδρα στο ομώνυμο έργο του Ρακίνα. Ποια είναι η Φαίδρα; Ποιος ο Ρακίνας; Ψάξ' το ! Το έως τώρα “ας ξεκινήσει πρώτα ο διπλανός μου ” μας έχει φέρει έως εδώ. Ξεκίνα πρώτος και θα βρεις συνοδοιπόρους. Φανού γενναιόψυχος και κάνε εσύ την πρώτη κίνηση αν δεν την κάνει αυτός που βρίσκεται δίπλα σου.

Το ξέρουμε, καταντήσαμε ηθικοδιδακτικοί με αυτό το κείμενο. Γιατί όμως αυτό να είναι αρνητικό, όταν η κοινωνία μας βαριανασαίνει ελλείψει ηθικότητας και σθένους;

Σ' εσένα λοιπόν, Πρύτανη, καθηγητή, συμφοιτητή, εαυτέ, κάτοικε της πόλης, επισκέπτη, πολίτη αυτής της χώρας, πάψε να είσαι σκευρωμένος από την άκριτη υπακοή σε οποιονδήποτε προβάλλει ότι δήθεν αυτός γνωρίζει καλύτερα, από το βάρος των συμφερόντων σου ή από αυτό της δειλίας σου. « Όσοι το χάλκεον χέρι βαρύ του φόβου αισθάνονται, ζυγό δουλείας ας έχωσι, θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία» έγραφε ο Ανδρέας Κάλβος. Άραγε αυτοί οι στίχοι να σημαίνουν κάτι και σήμερα;